Μπορεί μία κοινωνική ομάδα να κινητοποιείται εις βάρος των υπολοίπων;
Πρέπει η κοινωνία ολόκληρη να επωμίζεται το κόστος μιας τέτοιας κινητοποίησης-διαμαρτυρίας;
Μέχρι ποιο σημείο μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο;
Τι γίνεται στη περίπτωση που θίγονται εθνικά συμφέροντα;
Μήπως θα ήταν καλύτερα ο καθένας να διεκδικεί τα δικαιώματα του και να διαμαρτύρεται χωρίς να ενοχλεί και να ξεβολεύει κυρίως αυτούς που δεν έχουν σχέση με τις διεκδικήσεις του (π.χ. η πρόταση που είχε γίνει στις διαδηλώσεις να αφήνετε μια λωρίδα κυκλοφορίας ελεύθερη για να μην κλείνει εντελώς η κυκλοφορία);
Φέρνει όμως τα αναμενόμενα αποτελέσματα μία ήπια κινητοποίηση, χωρίς ένταση και διάρκεια, χωρίς να θίγονται ευρέως σημαντικοί κοινωνικοί και πολιτειακοί θεσμοί;
Στα παραπάνω ερωτήματα και ανάλογους προβληματισμούς, εγώ τείνω προς την άποψη πως για να διεκδικηθούν σημαντικά ζητήματα που αφορούν τη βελτίωση της ζωής και την κατοχύρωση βασικών δικαιωμάτων (π.χ. εργασιακά δικαιώματα, ασφαλιστικό) πρέπει να ανεχόμαστε ως κοινωνία αυτές τις κινητοποιήσεις, ακόμα και αν είναι ιδιαιτέρως σκληρές. Ο καθένας μάχεται με τα όλα που διαθέτει. Μπορεί όλοι να σιχτιρίζουμε την ώρα και τη στιγμή που μπλοκαριστήκαμε γιατί κάποιοι εργαζόμενοι έχουν κλείσει το δρόμο, ή όταν κόπηκε το ρεύμα επειδή οι εργαζόμενοι απεργούν ή δεν έχει μέσα συγκοινωνίας για να πάμε στη δουλειά μας ή τα σκουπίδια δεν συλλέγονται.
Όμως, σε μία τέτοια περίοδο μπορεί να φανεί ο συνειδητοποιημένος πολίτης. Θα ψάξει να βρει κάποια εναλλακτική λύση. Θα περιορίσει την κατανάλωση ρεύματος και τις μετακινήσεις του όσο μπορεί. Θα κρατήσει τα σκουπίδια στο μπαλκόνι. Θα είναι προσεκτικός όταν οδηγεί ή περπατά σε δρόμους που δεν λειτουργούν οι σηματοδότες. Θα προνοήσει να έχει γεννήτρια στο μαγαζί του για περίπτωση ανάγκης. Θα οργανωθεί σε ατομικό και τοπικό επίπεδο. Θα αναλάβει δράση αν χρειαστεί.
Η διεθνής πραγματικότητα δείχνει πως μόνο με συντεταγμένες, συλλογικές και ομαδικές κινητοποιήσεις με διάρκεια επιτυγχάνονται σημαντικές διεκδικήσεις και τελικά υποκύπτει το κράτος. Στη Γαλλία και Γερμανία όταν αποφασίζουν οι εργαζόμενοι να κατέβουν στους δρόμους παραλύει το κράτος για αρκετό διάστημα. Αυτό μπορεί να έχει άμεσο αρνητικό αντίκτυπο για όλη την κοινωνία, όμως μεσο-μακροπρόθεσμα ωφελείται. Φαντάζομαι, πως οι πολίτες εκεί θα είναι έτοιμοι να προσαρμοστούν σε τέτοιες δύσκολες συνθήκες και να δείξουν κατανόηση και υψηλότερη συνειδητότητα. Μάλιστα, οι περισσότεροι εργαζόμενοι πληρώνουν μηνιαία συνδρομή στα συνδικάτα τους, ώστε όταν βρεθούν σε μακρά περίοδο απεργίας να μην χάνουν τα μεροκάματά τους. Δηλαδή, προνοούν.
Εδώ ο κόσμος δεν φαίνεται διατεθειμένος να αντιδράσει αποτελεσματικά και γενικευμένα. Επιλέγονται ήπιες απεργιακές τακτικές με στάσεις εργασίας και το πολύ κάποιες 24ωρες, σπασμωδικές απεργίες, με ελάχιστους συμμετέχοντες συγκριτικά με το σύνολο, όπου πρωτοστατούν κυρίως τα συνδικαλιστικά και κομματικά μικροσυμφέροντα. Και εν τέλει δεν επιτυγχάνονται ουσιαστικά αποτελέσματα. Γι αυτό και οι κυβερνήσεις επειδή το γνωρίζουν αυτό δίνουν ψίχουλα και περιμένουν ότι κωλυσιεργώντας το θέμα θα ξεχαστεί και θα περάσουν αυτό που θέλουν. Όπως και δεν φαίνεται η πλειοψηφία διατεθειμένη να ανεχτεί μια απεργιακή γενικευμένη κατάσταση. Να τροποποιήσουν κάπως την καθημερινότητα και τις συνήθειες τους, να χάσουν κάποιες από τις ευκολίες τους. Αν δεν θιγούν κάποια συμφέροντα των ισχυρότερων, πως θα κερδίσουν οι ασθενέστεροι;
Πρέπει η κοινωνία ολόκληρη να επωμίζεται το κόστος μιας τέτοιας κινητοποίησης-διαμαρτυρίας;
Μέχρι ποιο σημείο μπορεί να γίνει κάτι τέτοιο;
Τι γίνεται στη περίπτωση που θίγονται εθνικά συμφέροντα;
Μήπως θα ήταν καλύτερα ο καθένας να διεκδικεί τα δικαιώματα του και να διαμαρτύρεται χωρίς να ενοχλεί και να ξεβολεύει κυρίως αυτούς που δεν έχουν σχέση με τις διεκδικήσεις του (π.χ. η πρόταση που είχε γίνει στις διαδηλώσεις να αφήνετε μια λωρίδα κυκλοφορίας ελεύθερη για να μην κλείνει εντελώς η κυκλοφορία);
Φέρνει όμως τα αναμενόμενα αποτελέσματα μία ήπια κινητοποίηση, χωρίς ένταση και διάρκεια, χωρίς να θίγονται ευρέως σημαντικοί κοινωνικοί και πολιτειακοί θεσμοί;
Στα παραπάνω ερωτήματα και ανάλογους προβληματισμούς, εγώ τείνω προς την άποψη πως για να διεκδικηθούν σημαντικά ζητήματα που αφορούν τη βελτίωση της ζωής και την κατοχύρωση βασικών δικαιωμάτων (π.χ. εργασιακά δικαιώματα, ασφαλιστικό) πρέπει να ανεχόμαστε ως κοινωνία αυτές τις κινητοποιήσεις, ακόμα και αν είναι ιδιαιτέρως σκληρές. Ο καθένας μάχεται με τα όλα που διαθέτει. Μπορεί όλοι να σιχτιρίζουμε την ώρα και τη στιγμή που μπλοκαριστήκαμε γιατί κάποιοι εργαζόμενοι έχουν κλείσει το δρόμο, ή όταν κόπηκε το ρεύμα επειδή οι εργαζόμενοι απεργούν ή δεν έχει μέσα συγκοινωνίας για να πάμε στη δουλειά μας ή τα σκουπίδια δεν συλλέγονται.
Όμως, σε μία τέτοια περίοδο μπορεί να φανεί ο συνειδητοποιημένος πολίτης. Θα ψάξει να βρει κάποια εναλλακτική λύση. Θα περιορίσει την κατανάλωση ρεύματος και τις μετακινήσεις του όσο μπορεί. Θα κρατήσει τα σκουπίδια στο μπαλκόνι. Θα είναι προσεκτικός όταν οδηγεί ή περπατά σε δρόμους που δεν λειτουργούν οι σηματοδότες. Θα προνοήσει να έχει γεννήτρια στο μαγαζί του για περίπτωση ανάγκης. Θα οργανωθεί σε ατομικό και τοπικό επίπεδο. Θα αναλάβει δράση αν χρειαστεί.
Η διεθνής πραγματικότητα δείχνει πως μόνο με συντεταγμένες, συλλογικές και ομαδικές κινητοποιήσεις με διάρκεια επιτυγχάνονται σημαντικές διεκδικήσεις και τελικά υποκύπτει το κράτος. Στη Γαλλία και Γερμανία όταν αποφασίζουν οι εργαζόμενοι να κατέβουν στους δρόμους παραλύει το κράτος για αρκετό διάστημα. Αυτό μπορεί να έχει άμεσο αρνητικό αντίκτυπο για όλη την κοινωνία, όμως μεσο-μακροπρόθεσμα ωφελείται. Φαντάζομαι, πως οι πολίτες εκεί θα είναι έτοιμοι να προσαρμοστούν σε τέτοιες δύσκολες συνθήκες και να δείξουν κατανόηση και υψηλότερη συνειδητότητα. Μάλιστα, οι περισσότεροι εργαζόμενοι πληρώνουν μηνιαία συνδρομή στα συνδικάτα τους, ώστε όταν βρεθούν σε μακρά περίοδο απεργίας να μην χάνουν τα μεροκάματά τους. Δηλαδή, προνοούν.
Εδώ ο κόσμος δεν φαίνεται διατεθειμένος να αντιδράσει αποτελεσματικά και γενικευμένα. Επιλέγονται ήπιες απεργιακές τακτικές με στάσεις εργασίας και το πολύ κάποιες 24ωρες, σπασμωδικές απεργίες, με ελάχιστους συμμετέχοντες συγκριτικά με το σύνολο, όπου πρωτοστατούν κυρίως τα συνδικαλιστικά και κομματικά μικροσυμφέροντα. Και εν τέλει δεν επιτυγχάνονται ουσιαστικά αποτελέσματα. Γι αυτό και οι κυβερνήσεις επειδή το γνωρίζουν αυτό δίνουν ψίχουλα και περιμένουν ότι κωλυσιεργώντας το θέμα θα ξεχαστεί και θα περάσουν αυτό που θέλουν. Όπως και δεν φαίνεται η πλειοψηφία διατεθειμένη να ανεχτεί μια απεργιακή γενικευμένη κατάσταση. Να τροποποιήσουν κάπως την καθημερινότητα και τις συνήθειες τους, να χάσουν κάποιες από τις ευκολίες τους. Αν δεν θιγούν κάποια συμφέροντα των ισχυρότερων, πως θα κερδίσουν οι ασθενέστεροι;
Ετικέτες Σύγχρονοι Προβληματισμοί, Τα καθ' ημάς
